W nie zamkniętej przestrzeni wszystkie dźwięki są błyskawicznie rozpraszane. Dźwięk w przestrzeni otwartej rozprasza się błyskawicznie. Podczas słuchania muzyki fala dźwiękowa dociera do naszych uszu na kilka sposobów. Dźwięk bezpośredni dociera jako pierwszy. Przemierza on drogę w ułamku sekundy. Natomiast fala akustyczna o najpierw odbija się od ścian, sufitu i podłogi, następnie dociera do uszu. Fala akustyczna opóźnia się w stosunku do fali bezpośredniej. Dźwięki te nazywane są „dźwiękami pierwszego odbicia". Fala podczas odbijania się dociera do nas kilkakrotnie z coraz większym opóźnieniem i wytłumieniem, co pływa na coraz niższy poziom dźwięku. Impuls dźwiękowy możemy podzielić na trzy okresy: czas narastania dźwięku, czas trwania dźwięku i jego zanik. Moment, w którym dźwięk zanika, nazywany jest czasem pogłosu. Określa się go, kiedy w pomieszczeniu poziom dźwięku po wyłączeniu sprzętu obniża się o 60 dB., tak zwanej do jednej milowej. O długości czasu pogłosu decyduje wiele czynników np.: objętość pomieszczenia, ilość przebywających w nim osób, cechy fizyczne tego pomieszczenia np. ilość mebli itp.
Pogłos
Pogłos - dźwięk wybrzmiewający w zamkniętym pomieszczeniu po ustaniu emisji pierwotnego źródła dźwięku na skutek odbić fal dźwiękowych od różnych powierzchni. Ma wpływ na jakość i poziom dźwięku w pomieszczeniu
Czas pogłosu
Czas pogłosu - czas mierzony w sekundach, w którym dźwięk podlegający odbiciom w zamkniętym pomieszczeniu osłabnie do jednej milionowej swej pierwotnej mocy po ustaniu emisji dźwięku. Czas pogłosu zależy od częstotliwości emitowanych fal dźwiękowych i mierzony na ogół dla pasma szerokości 1/3 lub 1 oktawy. Dla każdego pomieszczenia, w zależności od powierzchni i przeznaczenie jest optymalna rozpiętość czasów pogłosu. Na potrzeby mowy, czas pogłosu nie powinien przekraczać 0,8sek. W innym wypadku dźwięki mogą zacząć się zlewać. Jeśli jednak pogłos będzie zbyt krótki (poniżej 0,4sek), to pomieszczenie będzie wydawać się "martwe" ze względu na brak wzmocnienia dźwięku ze strony przestrzeni. To sprawi, że rozmowa również będzie utrudniona. W przypadku muzyki dłuższy czas pogłosu jest korzystniejszy - nuty zlewają się ze sobą i dają wrażenie pełności dźwięku . Z kolei w pomieszczeniu bez odpowiedniego pogłosu muzyka będzie wydawała się "sucha". Tak więc dla każdego pomieszczenia, bez względu na jego przeznaczenie czas pogłosu powinien być zoptymalizowany. Zbyt duża lub mała wartość wskaźników pochłaniania dźwięku dla materiałów zastosowanych w pomieszczeniu, o ile nie jest to celowe, są nie do zaakceptowania
Niekiedy przychodzi na myśl takie stwierdzenie, że uzyskanie wierności muzyki możliwe jest w momencie skrócenia czasu pogłosu. Jednak zabieg ten nie jest pozytywnym rozwiązaniem. Pomieszczenie za bardzo wytłumione sprawia, że dźwięk staje się nieprzyjemny, nienaturalny i suchy.
Dzięki prowadzonym badaniom i wyliczeniom można określić, jak długo powinien trwać pogłos, aby był najodpowiedniejszy dla konkretnego pomieszczenia. Na przykład w salach wykładowych, czas pogłosu powinien być stosunkowo mały ok. 0,2-0,4 sekundy, natomiast dla kościołów czas pogłosu musi być większy i oscylować między 3 do 6 sekund. W domach i mieszkaniach najlepszy czas pogłosu powinien się wahać między 0,6-0,8 sekundy. Zbyt długi czas pogłosu przełoży się na trudności związane ze zrozumieniem mowy, natomiast kiedy ten czas będzie zbyt krótki, akustyka pomieszczenia będzie martwa, dziwna i nienaturalna. Stąd też dążenie do uzyskania odpowiednich parametrów czasu pogłosu, który wynosi około 2-3 sekund dla dużych pomieszczeń np. sale koncertowe, a także 1-1,5 sekund dla sal o mniejszych objętościach. Pogłos ma kilka zalet. Powiększa energię akustyczną w pomieszczeniu i polepsza spoistość dźwięków mowy czy muzyki.
Wielokrotne odbijanie się fal akustycznych od ścian przekłada się na wzrost energii akustycznej, co najbardziej pożądane jest w dużych salach teatralnych, audytoriach, kościołach, aulach wykładowczych czy kinach domowych. Fala akustyczna pozwala usłyszeć odpowiednie dźwięki, nawet będąc z dala od źródła dźwięku. Przekłada się to komfort słuchania wykładu lub słuchania koncertu.
Echo
Gdy czas pogłosu sięga powyżej 100 ms powstaje efekt echa. Natomiast czas opóźnienia powyżej 100 ms daje możliwość rozróżnienia obu dźwięków.
Echo jest dość często obserwowanym zjawiskiem np. podczas spaceru po lesie. Dźwięki odbijają się od powierzchni drzew jak od ściany. Efekt echa zaobserwujemy także w górach. Dźwięki odbijają się od górskich zboczy.
Komentarze (0)